Kadın Kısırlık Nedenleri
Kısırlık bir yıl süresince korunmasız düzenli cinsel ilişkiye girildiği halde gebelik oluşmaması durumu olarak tanımlanabilir. Kadın yaşının 35 üzeri olduğu durumlarda bu süre 1 yıl değil, 6 ay olarak değerlendirilmelidir. 6 aylık süre içerisinde gebelik oluşmadıysa vakit kaybetmeden bir kadın doğum uzmanı ile görüşülmesi önerilir.
Kadına bağlı kısalığın birçok farklı nedeni olabilir. Günümüzde üreme bilimindeki gelişmeler sayesinde pek çok kısırlık sorunu aşılabilmektedir. Yazımızda sıkça karşılaşılan kadın kısırlığı nedenleri ve tedavi yöntemlerine değineceğiz.
Kadınlarda Hamile Kalamama Nedenleri
1. Yumurtlama Problemleri
Kadınlarda kısırlığın en sık görülen nedenlerden biri yumurtlama bozukluklarıdır. Düzensiz yumurtlama veya hiç yumurtlama olmaması gebeliğin oluşmasının engelleyebilir. Polikistik over sendromu (PCOS), tiroid hastalıkları, yüksek prolaktin seviyesi gibi hormonal dengesizlikler yumurtlama problemlerine neden olan etkenlerdendir. Yumurtalıklara ait kistler, enfeksiyon, çikolata kisti (endometrioma), kanserler, geçirilmiş ameliyatlar da yumurtalık fonksiyonlarını bozarak infertiliteye neden olabilmektedir. Bunlara ek olarak kanser tedavileri de yumurta hücrelerinde hasara sebep olabilir.
Yumurtlamayla ilgili problemler, genellikle adet düzensizlikleri ile kendini belli eder fakat adetlerin düzenli olduğu durumlarda da yumurtlama bozuklukları görülebilir.
2. Tüplerin Tıkalı Olması
Tubal Faktör olarak bilinen tüp tıkanıklığı da sıkça karşılaşılan kısırlık nedenlerinden biridir. Birtakım nedenlere bağlı olarak fallop tüpleri tıkanabilir ve bu durum spermin yumurtaya ulaşmasına engel olur. Bazı durumlarda döllenme gerçekleşse dahi embriyo rahme ulaşamadığı için dış gebelik görülebilir. Tüplerdeki tıkanıklık genellikle mikro cerrahi yöntemi ile tedavi edilebilmektedir. Sonrasında doğal yolla veya tüp bebek tedavisi ile gebelik elde edilebilir.
3. İleri Yaş
Kadınlarda doğurganlık yaş ilerledikçe azalır. Özellikle 35 yaş sonrası yumurta kalitesi ve sayısı belirgin şekilde azalmaya başlar. İleri yaşa bağlı olarak gelişen düşük yumurta rezervi gebelik şansını azalmasına neden olur. Düşük yumurta rezervine sahip kadınların zaman kaybetmeden tüp bebek tedavisine başlaması önerilir. Kendi yumurtası ile gebelik sağlanamayan vakalarda yumurta donasyonu yüksek başarı oranları sunan bir seçenektir.
4. Endometriozis
Halk arasında çikolata kisti olarak bilinen endometriozis, rahim içi dokusunun rahim dışında büyümesiyle meydana gelen bir hastalıktır. Şiddetli ağrılara ve kısırlığa yol açabilir. Endometriozis, yumurtalıklar, tüpler ve rahim çevresinde yapışıklıklara neden olarak gebeliği zorlaştırabilir.
5. Rahimle İlgili Problemler
Doğuştan gelen rahim şekil bozuklukları, miyomlar, polipler ve rahim içi yapışıklıklar embriyonun rahme tutunmasını zorlaştırabilir.
6. Bağışıklık ve Genetik Faktörler
Bazı vakalarda bağışıklık sistemi embriyoyu yabancı bir madde gibi algılayıp reddedebilir. Ayrıca genetik nedenler de kısırlıkta rol oynayabilir.
7. Yaşam Tarzı ve Çevresel Etkenler
Sigara, alkol, obezite ya da aşırı zayıflık gibi faktörler doğurganlığı olumsuz etkileyebilir. Stres de hormonal dengeyi bozarak yumurtlamayı engelleyebilir.
Kadınlarda Kısırlık Belirtileri
Merak edilen sorulardan biri de ‘’kadınlarda kısırlık nasıl anlaşılır?’’ sorusudur. Kadınlarda kısırlık belirtileri çoğunlukla adet döngüleri ile ilişkilidir. Adetlerin düzensiz olması veya hiç adet görmeme sık karşılaşılan belirtilerdendir. Hormonal dengesizliklere bağlı olarak akne problemi, tüylenme kilo artışı gibi fiziksel değişimler görülebilir.
Doktora başvuran hastada, ilk adım olarak fiziksel muayene yapılır ve kadının detaylı tıbbi öyküsü alınır. Kadının şikayetleri ve gösterdiği belirtiler, doktora kısırlığın olası nedenlerini belirlemesi için yardımcı olur.
Kadınlarda kısırlığın anlaşılabilmesi için bazı hormon testleri istenir ve ultrason muayenesi yapılır. Bu muayene rahim ve yumurtalıkların durumunuı değerlendirmek için önemlidir. Bu yöntem sayesinde kadın kısırlığı nedenleri arasında olabilen, polikistik over sendromu, miyom ya da başka yapısal sorunlar belirlenebilir.
Kadınlarda kısırlığın olup olmadığını belirlemek için uygulanan bir başka yöntem de laparoskopidir. Endometriozis ve yapışıklık gibi durumlarda laparoskopik yöntemle hem tanı konabilir hem tedaviye yönelik işlem yapılabilir. Bazı karmaşık vakalarda kadında kısırlığın varlığının tespit edilebilmesi için daha ileri genetik testler ya da immünolojik testlere gerek duyulabilir.
Kadınlarda kısırlık belirtileri arasında şunlar yer alır:
Düzensiz adet döngüleri.
Hiç adet görmeme (amenore) veya seyrek adet görme.
Aşırı ağrılı adet dönemleri veya yoğun kanama.
Akne ve aşırı tüylenme.
Cinsel ilişki sırasında ağrı.
Kadın Kısırlığı Tedavi Edilebilir mi?
Tüp bebek alanındaki gelişmeler sayesinde günümüzde kısırlık büyük oranda tedavi edilebilmekte. Tedavi şekli gebe kalmanın önündeki engele bağlı olarak farklılık gösterir. İlaç tedavisi, cerrahi işlemler, tüp bebek veya donasyon tedavileri sayesinde infertilite ile mücadele eden birçok kadın anne olma hayalini gerçekleştirebiliyor.
British Kıbrıs Tüp Bebek Hastanesi olarak üreme bilimdeki gelişmeleri yakından takip ediyoruz ve başarısı kanıtlanmış en yeni yöntemleri hastanemizde uygulamaya alıyoruz. Kıbrıs’ın en donanımlı embriyoloji laboratuvarına sahip olmamız tedavi başarımıza yansıyor. Tüp bebek ve donasyon tedavilerimiz ile ilgili daha fazla bilgi almak için iletişim formumuzu doldurarak veya WhatsApp üzerinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.