Erkekte Kısırlık Nedenleri
Erkekte kısırlık, oldukça çeşitli ve kompleks nedenlerle ortaya çıkabilir. Doğru teşhis ve tedavi için önce nedenin belirlenmesi oldukça önemlidir. Erkek kısırlığının en önemli nedenleri arasında sperm üretimi, kalitesi ya da hareketliliği ile ilgili sorunlar bulunur. Erkek üreme organı olan testislerde yeterli miktarda ve kaliteli sperm üretilmemesi, kısırlığın en sık karşılaşılan nedenlerinden biridir. Bu durumun sebebi ise hormonal dengesizlikler, genetik bozukluklar ya da testis travmaları olabilir.
Erkeklerde üreme sistemi ile ilgili bir diğer sorun ise spermlerin taşınması sırasında yaşanan problemlerden kaynaklanabilir. Doğuştan gelen anormallikler ya da enfeksiyonlar sonucu kanallarda meydana gelen tıkanıklıklar, spermlerin testislerden penise taşınmasını engelleyebilir.
Erkekte kısırlığa neden olabilecek problemlerden biri de varikoseldir. Varikosel, testislerdeki damarların genişlemesisonucu oluşan bir rahatsızlıktır. Testislerdeki damarların normalden fazla genişlemesi, testislerdeki ısının artmasınaneden olur. Bu durum, sperm üretimini ve kalitesini doğrudan etkileyerek kısırlığa sebep olabilir.
Erkeklerde görülen hormonal dengesizlikler de kısırlık nedenleri arasında yer alabilir. Hipotalamus, hipofiz bezi ve testisler arasındaki hormonal denge, sperm üretimini doğrudan etkiler. Bu dengenin bozulması, sperm sayısını ve kalitesini azaltarak kısırlığa neden olabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve kişinin geçirdiği bazı enfeksiyonlar, sperm kanallarını tıkayarak veya sperm üretimini bozarak kısırlığa sebep olabilir. Çevresel faktörler de erkek kısırlığında etkili rol oynayabilir. Radyasyon, kimyasal maddeler ve ağır metallere maruz kalmak, sperm üretimini ve kalitesini azaltabilir. Ayrıca, yaşam tarzı faktörleri de kısırlığın nedenleri arasında yer alabilir. Sigara, alkol, aşırı stres ve sağlıksız beslenme gibi etkenler spermler üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
Erkeğin Kısırlık Belirtileri Nelerdir?
Erkek kısırlık belirtileri, çoğunlukla doğrudan belirti vermez ve genellikle çiftlerin çocuk sahibi olma çabalarının başarısız olması ile fark edilir. Ancak bazı durumlarda, belirli belirtiler erkekte kısırlık sorunu olduğuna işaret edebilir:
- Erkek kısırlık belirtileri arasında en belirgin olanı, çiftlerin korunmasız cinsel ilişkide bulunmalarına rağmen bir yıl gibi bir süreçte hamilelik sağlanamamasıdır.
- Kısırlık belirtileri erkek cinsel işlev bozuklukları ile de kendini gösterebilir. Ereksiyon problemleri, ejakülasyon sorunları ya da düşük cinsel istek erkeklerde kısırlık nedenleri olarak düşünülebilir.
- Menide gözlemlenen anormallikler erkekte kısırlık nedeni olabilir. Menide kan görülmesi, sperm hacminin çok fazla ya da çok az olması dikkat edilmesi gereken detaylardır.
- Testislerde ortaya çıkan şişlik ya da yumru şeklinde oluşumlar ve ağrı kısırlıkla ilişkili olabileceği için doktor tarafından değerlendirilmesi gerekir.
- Erkek kısırlığında bazı hormonal belirtiler de ortaya çıkabilir. Vücutta azalan tüylenme, göğüslerde meydana gelen anormal büyüme gibi hormonal dengesizliklerle ilgili belirtiler erkek kısırlığı ile ilişkili olabilir.
Erkek Kısırlığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Erkeklerde kısırlığın tedavi edilebilmesi için öncelikle nedeninin belirlenmesi gerekir. Neden olduğu tespit edilen problemlerin çeşitli tedavi seçenekleri bulunur. Bu seçeneklerin ilk sırasında ilaç tedavisi yer alır. Problemin kaynağı hormonal dengesizlikler ya da enfeksiyonlar ise ilaç tedavisi uygulanabilir. Hormonal ilaçlar sperm üretimi üzerinde etkili olurken, antibiyotikler ile enfeksiyon tedavileri yapılır.
Erkek kısırlığı tedavisinde uygulanabilecek bir diğer tedavi şekli de cerrahi müdahalelerdir. Özellikle varikosel gibi damarsal sorunlar ile sperm kanallarındaki tıkanıklık gibi problemlerde cerrahi oldukça önemli tedavi yöntemidir. Erkek kısırlık tedavisi uygulanırken kişinin yaşam tarzına dikkat etmesi daha iyi sonuçlar elde etmesine yardımcı olur.
Kötü alışkanlıkların bırakılması, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stresten uzak durma tedaviye yardımcı olacak detaylar arasında yer alır. Kısırlık tedavisi sırasında karşılaşılan zorluklarla başa çıkmak için psikolojik destek ya da danışmanlık hizmeti alınması kişiler için oldukça faydalı olabilir.
Erkek Kısırlık Testi Nasıl Yapılır?
Erkekte kısırlık şüphesi olması durumunda bazı testler ve incelemeler yapılması gerekir. Bu testlerin amacı erkeğin üreme kapasitesinin değerlendirilmesidir. Kısırlık testi erkek için yapılan incelemelerde, spermin miktarı, kalitesi ve hareketliliği değerlendirilir. ‘’Kısırlık testi nasıl yapılır erkek için?’’sorusu bir çok kişi tarafından merak edilerek araştırılır. Bu sorunun cevabı, kısırlık testi için ilk adım olarak erkekten örnek toplamak gerekir.
Örnek toplama işlemi, klinikteki özel bir odada yapılır. Erkek mastürbasyon yoluyla sperm örneği verir. İsteyen kişiler bu işlemi uygun şartlarda evde de gerçekleştirerek laboratuvara teslim edebilir. Verilen sperm örneği laboratuvarda, hacim, sayı, hareketlilik ve şekil gibi pek çok parametrede değerlendirilir. Uygulanan bu test, erkekte olan kısırlığın nedenini anlamak ve en uygun tedavi yöntemini seçmek için önemli bir uygulamadır. Bu test sperm testi veya spermiogram testi adı ile bilinir.
Erkeklerde Kısırlık Ne Zaman Başlar?
Erkeklerde kısırlığın başlaması bir dönemle ifade edilemez. Çünkü bu durum, belirli bir yaşta aniden başlayan bir sorun değildir. Erkeklerde kısırlık genetik faktörler, altta yatan başka hastalıklar ya da yaşam tarzı gibi değişik faktörler sonucu gelişir. Kısırlık belirtilerinin ortaya çıkması ise cinsel ilişkinin yaşandığı ve çocuk isteği olduğu dönemlerde ortaya çıkar.
Yine de küçük yaşta kısırlık belirtileri erkek için direkt olmasa da bazı ipuçları bulunabilir. Doğumsal anomaliler dikkat edilmesi gereken belirtilerden biridir. Bu durumda erkek çocuğun testislerinden biri ya da her ikisi skrotuma inmez. Tedavi gerektiren bu durum, müdahale edilmediği durumda ileride sperm üretiminde sorunlara neden olabilir.
Bazı hormonal bozukluklar da ileride kısırlık nedeni olabilir. Testislerin yeterince testesteron hormonunu üretmemesi, ergenlik dönemine geç girme gibi bazı öncül belirtiler de erkeklerin ileride yaşayabileceği kısırlık sorununun belirtileri olabilir.
Çocukluk hastalıkları arasında yer alan kabakulak ve başka enfeksiyon durumlarının da yakından takip edilmesi gerekir. Kabakulak hastalığı sırasında testislerin iltihaplanması sonucu sperm üretimi ile ilgili sıkıntılar ortaya çıkabilir. Bu nedenle daha erken yaşlarda yaşanan bu durumlara müdahale edilerek hastalıkların tedavi edilmesi oldukça önemlidir.
Erkek Kısırlığı ve Tüp Bebek Tedavisi
Tüp bebek tedavisi, erkek kısırlığı nedeniyle doğal yolla gebelik sağlanamayan çiftler için en etkili yardımcı üreme yöntemlerinden biridir. Sperm sayısı düşük, hareketliliği yetersiz veya döllenme yeteneği zayıf olan erkekler için özel teknikler kullanılarak gebelik elde edilebilir.
Erkek Kısırlığında Kullanılan Yöntemler:
- Mikroenjeksiyon (ICSI): Sağlıklı tek bir sperm, laboratuvar ortamında doğrudan yumurtaya enjekte edilerek döllenme sağlanır.
- TESA (Testiküler Sperm Aspirasyonu): Testislerden ince bir iğne ile sperm alınarak mikroenjeksiyon işlemi uygulanır.
- TESE (Testiküler Sperm Ekstraksiyonu): Testis dokusundan küçük bir biyopsi alınarak sperm elde edilir.
- PESA (Perkütan Epididimal Sperm Aspirasyonu): Epididimden (sperm kanallarından) iğne ile sperm çekme işlemidir, tıkanıklığa bağlı kısırlıklarda kullanılır.
Bu yöntemler sayesinde, menisinde sperm bulunmayan erkekler için de tüp bebek tedavisi ile baba olma şansı sağlanabilir.
